امتیاز کاربران

محاسبه هزینه های نگهداری و تعمیرات دو بخش کلی دارد هزینه ای که صرف تعمیرات می شود و هزینه های صرف نگهداری تجهیز می شود. برای آنکه محاسبه دقیق از هزینه ها شود پارامترهای مختلفی را باید در نظر گرفت مثل هزینه نفر ساعت نیروی انسانی و هزینه ابزار و هزینه قطعات یدکی و پیمانکار و غیره
البته طبقه بندی فعالیت ها نگهداری و تعمیرات کمک خیلی خوبی است در طبقه بندی هزینه ای آنها ، اما چند مشکل وجود دارد یکی اینکه هزینه نیروی انسانی را روی چه فرضیاتی بنا کرد؟ زمان کاری استخدام و حقوق ماهانه پرسنل را در نظر گرفت یا مقدار هزینه نفر ساعت انجام کار را؟ از آن مبهم تر هزینه قطعات یدکی است شما قطعه ای را خریداری کردید به قیمت 100 هزارتومان در سه ماه یا یک سال پیش و حال مصرف می کنید و قیمت قطعه در بازار در حال حاضر ممکن چیز دیگری باشد و شاید حدود 180 شده باشد یا اینکه اصلا نمی دانید چند است. آن وقت قیمت خرید یک سال پیش را باید اعمال کرد!؟
این است که ابهامات زیاد می شود و بخصوص اینکه واحد مالی حسب مرکز هزینه واحد نت یا واحد مکانیک و برق گزارش تهیه می کند و هزینه صرف شده در گذشته را به صورت کلی برای سازمان اعلام می کند و گزارش هزینه محتمل فعلی را یا اینکه برای هر تجهیز یا خانواده گروه تجهیز به تفکیک نوع فعالیت های نگهداری یا تعمیرات نمی دهد و نمی تواند هم بدهد!
لذا اکثر صنایع و سازمان ها نسبت به هزینه نگهداری و تعمیرات انحرافات زیاد دارند و قابل استناد بقدر لازم برای تصمیم گیری و مدیریت بهینه نت سازمان نمی باشد.
خوب می ماند که چه کنیم!؟

دو نکته طلایی برای محاسبه هزینه های نگهداری و تعمیرات تجهیزات سازمان وجود دارد که اگر آنها را کامل رعایت نشوند هر چه گردآوری و محاسبه کرده اید ارزش لازم برای تحلیل در زمینه مدیریت نگهداری و تعمیرات را نخواهد داشت.
اول اینکه باید گردآوری داده ها مبتنی بر فعالیت های نگهداری و تعمیراتی بر روی تجهیز باشد.
دوم اینکه از قواعدی استفاده کنید که  ارزش پول به روز قابل استخراج باشد. یعنی مثلا بتوانید ارزش قطعه ای که یک سال پیش حدود 100 هزارتومان خرید شده است امروز بعد از یک سال که در انبار باقی مانده است ارزشش چقدر است !؟

برای انجام این دو نکته شما باید بسترسازی های زیادی در حوزه مدیریت نگهداری و تعمیرات انجام دهید. مهم ترین عامل در این دو مورد نکته اول است. چون بستر اصلی داده ها و مبنای همه اطلاعات بعدی این بخش است.

در اکثر سازمان هایی که ما ارزیابی کرده ایم هیچ یک در زمینه هزینه های نگهداری و تعمیرات گام برنداشته بودند معدود مواردی که در این زمینه سعی کرده بودند کار کنند فقط در حد گزارشات ناقص واحد مالی برای پاس کردن ارزیابی های تعالی سازمانی یا ایزو سازمان بسنده کرده بودند!

آیا می توان در سازمان هزینه های نگهداری و تعمیرات را دقیق محاسبه کرد؟

در بخش اول و مهم برای محاسبه هزینه های نگهداری و تعمیرات نیاز داریم که داده های درستی از فعالیت های نگهداری و تعمیرات بروی تجهیزات داشته باشید. توجه داشته باشید که واژه ها فعالیت و تجهیز مهم است. یعنی اینکه شما مقدار فعالیت انجام شده حال چه نگهداری یا تعمیراتی را روی تجهیز که ماهیت تجهیز برایش تعریف و کدگذاری شده است را باید محاسبه و داشته باشید. در این جا ما با دو مبحث اصلی در حوزه استانداردهای نگهداری و تعمیرات مواجه می شویم یکی فعالیت یا کار انجام شده و دوم تجهیز که محاسبات آینده هزینه ای ما مبتنی بر فعالیت و تجهیز محوری است و براساس مدل هزینه مبتنی بر فعالیت بروی تجهیز پیش خواهد رفت که یکی از مدل های استاندارد و دقیق در محاسبات صنعتی می باشد. در خصوص اینکه چگونه فعالیت های نگهداری و تعمیرات را مبتنی بر تجهیز محوری استخراج کنید ما قبلا یک دوره آموزش مدیریت نگهداری و تعمیرات برنامه ریزی شده پیش بینی کرده ایم که در وب سایت نگهداری و تعمیرات فیلم ها ، جزوات و استانداردهای و کتاب های مرجع آن برای تهیه موجود است.
این دوره مبنای اصلی حرکت به سمت گردآوری داده مبتنی بر فعالیت محوری روی تجهیزات می باشد.
این مدل گردآوری داده مبتنی بر فعالیت و تجهیز محوری بعدا به شما در دیگر گزارشات و شاخص های نگهداری و تعمیرات کمک بزرگی می کند و یک بخش مهم آن امکان محاسبه درست و مبتنی بر فعالیت هزینه های نت می باشد.

تعریف نگهداشت ( نگهداری و تعمیرات Maintenance) از منظر اساتید

آقای جان موبری بنیان گذار روش RCM و نویسنده کتاب مهم RCM در این زمینه می نویسد:  

نگهداری و تعمیر و یا نگهداشت در لغت نامه آکس فورد به مفهوم ادامه گشتن cause to continue و در لغت نامه وبستر به معنای حفظ وضعیت فعلی Keep in an existing state تعریف شده است. پس نگهداری و تعمیرات به معنی حفظ نمودن چیزی است. اما سوال اینجاست که ما می خواهیم باعث ادامه چه چیزی شویم و وضعیت فعلی چیست که ما میخواهیم باعث ارتقا آن شویم.

آقای موبری نگهداشت ( نگهداری و تعمیرات) را اینطور تعریف می کند  Maintenance:

تضمین ادامه فعالیت دارایی های فیزیکی در انجام آن چه کاربرانش از آنها انتظار دارند.

آقای دکتر زواشکیانی در مقدمه ترجمه کتاب استاندارد PAS 55 می نویسد:

در ترجمه این کتاب از واژه نگهداشت در برابر واژه انگلیسی Maintenance استفاده شده است. معادل مرسوم این واژه ،نگهداری و تعمیرات ( تعمیر و نگهداری ) است که نوعی دستکاری در مفهوم است؛ چرا که تعمیر فقط یکی از بخش های نگهداری است. مانند تعویض، تمیزکاری، روغن کاری و... و بنابراین نشاندن آن در کنار واژه نگهداری ، توجیه پذیر نیست. البته پیش تر مترجمان دیگری از عبارت نگهداشت در همین معنا استفاده کرده اند.

در تعریف مدیریت دارایی تنها از کلمه عملکرد استفاده نشده است. بلکه ازسه کلمه کلیدی #عملکرد،#هزینه و #ریسک بجای کلمه عملکردنام برده شده است واین بدین معناست که درمدیریت دارایی ماصرفابه دنبال عملکردنیستم بلکه دنبال آنیم که این عملکرد به چه قیمتی وباچه هزینه ای  محقق شده است.

پس مادنبال مدیریت دارایی هستیم ولی نه باهرعملکردی بلکه عملکردی که ریسک وهزینه اش بهینه ونتیجه اش درراستای برنامه استراتژیک سازمان باشد

مفهوم مهم چرخه عمر(Life Cycle) :
بازه زمانی که باشناسایی نیاز به دارایی شروع می شودو با اسقاط دارایی یاهرنوع مسئولیت مرتبط با آن خاتمه می یابد.

مراحل اصلی چرخه عمرشامل
1-ایجاد،ساخت یامونتاژ
2-بهره برداری یااستفاده
3-نگهداشت
4-نوسازی یااسقاط

مدیریت داراییهای فیزیکی درطی چرخه عمریک دارایی یاشبکه ای از داراییها از زمان ایجاد (خریدواحداث) تاانتهای عمراقتصادی جریان دارد و این تفاوت عمده آن با مدیریت نگهداری وتعمیرات است که تکیه بربخش نت ازچرخه عمرتجهیزدارد.